Zakopiańskim szlakiem Witkacego.

(…) nie dość jest istnieć po prostu, nierefleksyjnie, biernie, negatywnie, trzeba jeszcze istnienie swe zamanifestować wyraźniej, na tle możliwej śmierci i otaczającej nicości… - pisał Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885-1939),
jedna z najbardziej oryginalnych i kojarzonych z Zakopanem postaci. Malarz, fotografik, dramaturg, powieściopisarz, filozof, teoretyk i krytyk sztuki, członek grupy awangardowej Formiści, autor teorii Czystej Formy i twórca Firmy Portretowej.

Przez całe bujne, artystyczne życie związany z naszym miastem. Z powodu choroby ojca, twórcy stylu zakopiańskiego Stanisława Witkiewicza, rodzina przenosi się do Zakopanego w 1890 roku. W 1925 roku Witkacy organizuje eksperymentalny Teatr Formistyczny, a trzy lata później zakłada Firmę Portretową. W 1937 roku współtworzy Letni Program Wakacyjny Wykładów Literackich i Naukowych w Zakopanem oraz próbuje reaktywować Teatr Formistyczny. W roku 1939 kończy Tak zwaną ludzkość w obłędzie i 18 września popełnia samobójstwo. Symboliczny grób Witkacego znajduje się na zakopiańskim Pęksowym Brzyzku.

Dziś brak ewidentnych śladów bytności Witkacego w Zakopanem. Wystarczy jednak sięgnąć do historii naszego miasta, by odnaleźć miejsca z Nim związane. To takich należy z pewnością położona na stokach Antałówki „Witkiewiczówka”, wzniesiona w latach 1903–1904 w stylu zakopiańskim według projektu Jana Witkiewicza, w której Witkacy w latach 1931-1939 mieszkał i prowadził Firmę Portretową. To także willa Ślimak, popularnie zwana Zośką, przy ul. Krupówki, w której w latach 1923-1928 pensjonat prowadziła Maria Witkiewiczowa czy należąca do dra Teodora Biruli – Białynickiego willa Olma przy ul. Zamoyskiego. Był on przyjacielem podzielającym pasje malarskie i filozoficzne Witkacego, znawcą jego twórczości, a nade wszystko właścicielem największej kolekcji portretów znajdujących się obecnie w zbiorach Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.

Miłośnikom literatury polecamy powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza: 622 upadki Bunga, Pożegnanie jesieni czy Nienasycenie, w których wnikliwy czytelnik rozpozna nie tylko miejsca, ale przede wszystkim barwne postacie związane z naszym miastem.

Każdy miłośnik teatru choć raz odwiedzić musi Teatr im. St. I. Witkiewicza, powstały w stulecie urodzin Patrona w 1985 roku i od tej chwili nieprzerwanie zaskakujący widzów świeżością spojrzenia, niebanalną scenografią, spektaklami i spotkaniami pochylającymi się nad kondycją tak zwanej ludzkości w obłędzie. Siedziba Teatru mieści się w dawnym zakładzie wodoleczniczym doktora Chramca przy ul. Chramcówki 15.

Zapraszamy także do wędrówki po Zakopanem muzyczno-literackim szlakiem wytyczonym przez multimedialne ławeczki. Rzeźbienia na ich oparciach nawiązują do prezentowanych tematów i postaci, a po naciśnięciu przycisku można wysłuchać utworów literackich i muzycznych. Tekstom czytanym towarzyszy muzyka skomponowana przez Jerzego Chruścińskiego z Teatru Witkacego. W Parku Miejskim odnajdziemy ławeczkę poświęconą Stanisławowi Ignacemu Witkiewiczowi z nagraniami zespołu Palfy Gróf oraz kompozycjami samego Witkacego. Szczegółowe informacje znaleźć można tutaj https://www.zakopane.pl/laweczki/multimedialne-laweczki

Autor tekstu: APM

Źródło:

Zakopane Przewodnik historyczny, Lidia Długołęcka, Maciej Pinkwart, 1988

www.witkacy.pl

http://www.szlakstyluzakopianskiego.pl/index.php