Gmach
główny Muzeum Tatrzańskiego to cenny zabytek architektury w stylu
zakopiańskim, zbudowany w latach 1913-1922 według wspólnych planów
Stanisława Witkiewicza (elewacja) i Franciszka Mączyńskiego
(projekt techniczny).
W
gmachu głównym Muzeum Tatrzańskiego znajdują się wystawy stałe:
historyczna, etnograficzna, przyrodnicza, ukazujące historię
regionu oraz bogactwo kultury i przyrody Tatr oraz Podhala.
Wystawa
historyczna
Bogato
udokumentowana fotografiami, materiałami archiwalnym i wydawnictwami
– wprowadza zwiedzających w historię Podhala. Sygnalizuje
zjawiska z prehistorii, a więc pierwsze ślady pobytu człowieka na
tych terenach, i przybliża tworzenie się osadnictwa na Podhalu.
Kolejne fragmenty wystawy przedstawiają rozwój Zakopanego od małej
góralskiej wioski pod Tatrami poprzez uzdrowisko i ośrodek
kulturalny jednoczący Polaków w okresie zaborów – do „stolicy
sportów zimowych” w okresie międzywojennym oraz okres okupacji w
Zakopanem i na Podhalu, kiedy działały organizacje konspiracyjne,
jak np. Konfederacja Tatrzańska. Wystawa historyczna sygnalizuje
także problem emigracji zarobkowej górali – najpierw na
południową stronę Tatr, na Węgry, później do Ameryki.
Wystawa
etnograficzna
Zwiedzanie
wystawy etnograficznej rozpoczyna się od imitujących wnętrze
chałupy podhalańskiej izb „czarnej” i „białej”,
przedzielonych sienią, do której prowadzą bogato kołkowane drzwi
wejściowe, pochodzące z domu Stanisława Wójciaka z Kościelisk,
zakupione do zbiorów muzealnych w 1905 roku.
Wystrój pomieszczeń
pozwala zwiedzającym wyobrazić sobie, jak w połowie XIX w.
mieszkała niezbyt zamożna rodzina góralska.
Dalsza
część wystawy poświęcona jest dawnej gospodarce Skalnego
Podhala: zbieractwu, łowiectwu i myślistwu oraz pasterstwu i
rolnictwu. Tutaj także znalazła swoje miejsce dawna i współczesna
wytwórczość górali: narzędzia i sprzęty wykonywane z drewna –
jak choćby pięknie zdobione łyżniki – wyroby ze skóry,
przedmioty wykuwane przez miejscowych kowali, malarstwo na szkle. W
gablotach zaprezentowano rzeźbę, ceramikę, instrumenty muzyczne
oraz dawny i współczesny strój podhalański.
Wystawa
przyrodnicza
Pierwsze
piętro gmachu głównego zajmuje wystawa „Przyroda Tatr”. W sali
poświęconej historii badań geologicznych w Tatrach, które
rozpoczęto w końcu XVIII w., oraz genezie powstania najwyższego
masywu górskiego w Polsce – Tatr, przedstawiono sylwetki badaczy,
poczynając od Baltazara Hacqueta, autora pierwszej mapy Tatr z
elementami geologii. Znajdują się tu także dwie mapy plastyczne –
Tatr oraz Pienin. Część ekspozycji poświęcono zabytkom górnictwa
i hutnictwa w Tatrach.
W
części wystawy przyrody ożywionej, przedstawiono mieszkańców
tatrzańskiej krainy – rośliny i zwierzęta – od lesistych regli
przez subalpejskie zarośla kosodrzewiny i hale, aż po najwyższe
turnie. Wystawę uzupełnia multimedialna prezentacja zjawisk
klimatycznych, krajobrazów oraz flory i fauny tatrzańskiej.
Muzeum Tatrzańskie posiada filie w Zakopanem:
Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza w willi „Koliba”
Muzeum Stylu Zakopiańskiego – Inspiracje im. Marii i Bronisława Dembowskich
Galeria Władysława Hasiora
Galeria Sztuki im. Włodzimierza i Jerzego Kulczyckich (obecnie nieczynna do odwołania)
Muzeum Kornela Makuszyńskiego
Galeria Sztuki XX wieku w willi „Oksza”
oraz na Podhalu i Spiszu:
Muzeum Powstania Chochołowskiego w Chochołowie
Dwór w Łopusznej
Zagroda Korkoszów w Czarnej Górze
Zagroda Sołtysów w Jurgowie
Zagroda Bafiów w Chochołowie
Kontakt
ul. Krupówki 10
34-500 Zakopane
tel. + 48 18 201 52 05
biuro@muzeumtatrzanskie.pl
www.muzeumtatrzanskie.pl