Od roku 1980., kiedy po raz pierwszy odbyła się ta najbardziej chyba znana impreza narciarska, w Zakopanem odbyło się już ponad 20
pucharowych konkursów. W czasie pierwszego w historii dwudniowego konkursu, zawosy na Średniej Krokwi wygrał skoczek zakopiańskiej "Legii", olimpijczyk – Stanisław Bobak. Dzień później skakano na Wielkiej Krokwi, gdzie świetnie pokazał się kolejny z naszych reprezentantów – Piotr Fijas. Po skokach na 113 i 113,5 m zwyciężył przed Bobakiem i Norwegiem Mobekkiem.
Na następne pucharowe zawody Zakopane czekało aż 10 lat. Na Wielkiej Krokwi zwyciężył wtedy jeden z najbardziej utytułowanych skoczków świata – Jens Weissflog z NRD, drugi był Austriak Andreas Felder, a trzeci zawodnik norweski Fidjestoel.
Na Krokwi zaczynali swoje kariery świetni zawodnicy. Tak było ze Słoweńcem Primožem Peterką z klubu SK Triglav, który 27 stycznia 1996 r. wygrał tu pucharowy konkurs. Miał wtedy niecałe 17 lat i od sukcesu na zakopiańskiej skoczni rozpoczął swój zwycięski sezon na skoczniach całego świata. Już w pierwszym skoku pobił rekord skoczni i ustanowił nowy – 130 metrów. Tego dnia dziewiąte miejsce
zajął polski skoczek z Wisły – Adam Małysz. Drugiego dnia najlepszym okazał się "Goldi" – Andreas Goldberger (Austria), a Peterka musiał tym razem zadowolić się drugim miejscem. Małysz był szósty. Pół roku później, 17–18 stycznia 1998 r. najlepsi skoczkowie świata ponownie spotkali się w Zakopanem. Pierwszego dnia najdalej skakał Norweg Kristian Brenden, przed Janne Ahonenem (Finlandia) i Svenem Hannawaldem z Niemiec. Drugiego dnia zawodów dawną świetną formę odnalazł Peterka (124 i 127 m), który zwyciężył
przed Kazuyoshim Funakim z Japonii i Svenem Hannawaldem. W roku 1999 puchar świata odbył się w Zakopanem dwukrotnie. 16 stycznia zwyciężył Stefan Horngacher (Austria), przed Janne Ahonenem i Tommy Ingebrigtsenem (Norwegia), a w dzień potem Ahonen, przed Funakim i Horngacherem.
Kolejne konkursy Pucharu Świata rozegrano na Wielkiej Krokwi 18–19 grudnia 1999 r. Ich triumfatorem okazał się superskoczek z niemieckiego Villingen – Martin Schmitt, Adam Małysz był 13. Po tym konkursie skocznia straciła homologację FIS, którą odzyskała po przebudowie na Zimową Uniwersjadę Zakopane 2001.
Wielka Krokiew gościła też najlepszych skoczków świata podczas Pucharu Świata, rozegranego 18–20 stycznia 2002 r. W sobotę 19 stycznia zwycięzcą był Fin Matti Hautamaeki, a w niedzielę – Adam Małysz, który po zwycięstwie ucałował zeskok zakopiańskiej ziemi. Konkursy oglądały niespotykane dotąd tłumy, w sobotę pod Krokiew przyszło ok. 80, a w niedzielę ok. 60 tysięcy kibiców. Takiej licznej widowni zawody Pucharu Świata nie miały nigdy w historii. W 2002 r. bohaterem zawodów był Hannawald, który w sobotę 18 stycznia 2003 r. ustanowił nowy rekord obiektu – 140 m.
W 2004 r. konkursy wygrywali: Michael Uhrmann (Niemcy) i Martin Hoelwarth (Austria).
W 2005 r. dwa razy wygrywał idol polskich kibiców Adam Małysz – najlepszy zawodnik w historii zakopiańskiego Pucharu Świata (łącznie 3 zwycięstwa).
W Zakopanem wygrywali też:
2006 – Rok Urbanc (Słowenia)
2007 – Hautamaeki (Finlandia) – dwukrotnie,
2008 – Gregor Schlierenzauer (Austria) i Anders Bardal z Norwegii.
Patronem skoczni jest słynny zakopiański narciarz, Stanisław Marusarz. Skocznia nosi jego imię od 1988 r. Marusarz był czterokrotnym olimpijczykiem (1932, 1936, 1948, 1952), w 1956 r. otwierał olimpijski konkurs skoków, 21-krotnym mistrzem Polski w narciarstwie. W 1935 r. ustanowił na skoczni w Planicy rekordy świata w długości skoku – 95 i 97 m. Reprezentował barwy klubów SN PTT i CWKS (od 1951 r.). Żołnierz Ruchu Oporu i kurier tatrzański, trener. Wielokrotny rekordzista Wielkiej Krokwi. Za życia stał się legendą polskiego narciarstwa.
Dane techniczne skoczni
długość rozbiegu – 91 m,
wysokość progu – 3 m,
średnia prędkość na progu – 92 km/h,
kąt nachylenia progu – 10,5 stopnia,
kąt nachylenia zeskoku – 35 stopni,
punkt K – 120 m,
punkt sędziowski – HS 134 m.
Widownia może pomieścić do 40 tysięcy widzów. Na Wielkiej Krokwi, od 2004 r. pokrytej igielitem, rozgrywane są także zawody Letniego Grand Prix w skokach narciarskich, w których, podobnie jak zimą, świetnie spisuje się Adam Małysz. Zawody te także cieszą się wielkim zainteresowaniem ze strony kibiców. Można powiedzieć, że Zakopane jest jedną z światowych stolic skoków narciarskich, a co do organizacji pucharowych zawodów to jest ona znakomita. Igelitem pokryte są także skocznie K 85, K 60, K 30 noszące od lipca 2008 r. imię Bronisława Czecha i najmniejsza skocznia K 15 "Adaś", nazwana tak cześć sukcesów Adama Małysza. Na tym obiekcie stawiają pierwsze kroki najmłodsi adepci skoków narciarskich. A jest ich wciąż bardzo wielu.
Rekordziści Krokwi
1925 – Stanisław Gąsienica-Sieczka – 36 m,
1926 – TadeuszZaydel – 40,5 m,
1927 – Józef Lankosz – 47, 49,5 m,
1928 – Bronisław Czech – 61m,
1929 – Bronisław Czech – 63 m,
1929 – Stanisław Gąsienica-Sieczka – 66 m,
1932 – Stanisław Marusarz – 72 m,
1934 – Stanisław Marusarz – 74 m,
1935 – Reidar Andersen (Norwegia) – 76 m,
1939 – Sepp Bradl (Niemcy) – 80 m, Birger Ruud (Norwegia) – 81,5 m,
1948 – Stanisław Marusarz – 83,5 m, 85 m,
1955 – Antoni Wieczorek – 86,5 m,
1956 – Harry Glass (NRD) – 88 m,
1961 – Karl Schramm (NRD) – 98,5 m, Nikołaj Szamow (ZSRR) – 99,5 i 100 m,
1962 – Helmut Recknagel (NRD) – 103 m,
1966 – Horst Queck (NRD) – 105,5 m,
1967 – Jiři Raška (Czechosłowacja) i Józef Kocyan – 107,5 m,
1968 – Józef Przybyła – 108,5 m, 109 m,
1969 – Manfred Wolf (NRD) – 111,5 m,
1971 – Hans Schmid (Szwajcaria) – 112 m,
1973 – Tadeusz Pawlusiak – 113 m,
1975 – Marek Pach – 114 m, Stanisław Bobak – 115,5 m,
1978 – Keijo Korhonen (Finlandia) – 116 m,
1979 – Piotr Fijas – 116,5 m.
1985 – Piotr Fijas – 117 m, Jiři Malec (Czechosłowacja) – 119 m,
1986 – Jan Kowal – 122,5 m,
1987 – Jan Kowal – 123 m,
1992 – Zbigniew Klimowski – 124 m,
1995 - Arve Vorvik (Norwegia) – 128 m,
1996 – Primoż Peterka (Słowenia) – 130 m,
1996 – Aleksander Bojda – 130,5 m,
2001 – Stefan Kaiser (Austria) – 135,5 m,
2002 – Adam Małysz – 136,5 m,
2003 - Sven Hannawald – 140 m.
(Źródło: Wojciech Szatkowski: Sport 1945-2008. [W:] Zakopane, 75 lat praw miejskich. Zakopane, 2008).
Zdjęcia: www.watra.pl
