Co kryją archiwa "Tatrzańskiego Orła"

„Tatrzański Orzeł/The Tatra Eagle”- kwartalnik „myśli podhalańskiej”- od początku istnienia w obszarze góralskiej diaspory w Ameryce pełnił funkcję nieoficjalnego organu Związku Podhalan w Ameryce Północnej, był łącznikiem między Polską a USA, ale też Kanadą, Wielką Brytanią, Austrią; docierał i nadal dociera wszędzie tam, gdzie poza granicami Polski istnieją skupiska Podhalan. Jego trzy kody podawcze: gwara góralska, literacki język polski i język angielski sprawiły, że łączy też różne generacje imigrantów góralskiego pochodzenia.

W odróżnieniu od wielu czasopism polonijnych, dominantą w jego profilu nie była nigdy informacyjność, lecz ukierunkowanie na regionalną kulturę „źródła” i jej związki z literaturą i kulturą polską ogólnonarodową, wysokiego obiegu. Rozumiane szeroko: zarówno w sensie materiałowym (obejmuje wszystkie dziedziny kultury regionalnej - w jej formach: materialnej, społecznej i duchowej, jak i różne formy podawcze – gatunki literatury oralnej, tzw. nowszą literaturę ludową po obydwu stronach oceanu, formy esejów, artykułów popularno-naukowych i naukowych znanych publicystów i badaczy dotyczące kultury „korzeni”, też autorstwa redaktorów merytorycznych pisma - J. Gromady-Kedron i prof. T. Gromady.

Dr hab. Anna Mlekodaj, profesor na Podhalańskiej Państwowej Uczelni Zawodowej, dotarła do archiwów „Tatrzańskiego Orła” zgromadzonych w zbiorach prywatnych T. Gromady i Janiny Gromady –Kedroń w USA. Przeprowadzone badania przedstawiła podczas Wieczoru w Czerwonym Dworze wywołując wiele wzruszeń wśród słuchaczy, także tych, w czyich domach od dziecka gościł „Tatrzański Orzeł”.

W spotkaniu uczestniczyli m.in. wicestarosta tatrzański Władysław Filar, przewodnicząca komisji kultury UM Zakopane Lucyna Galica-Jurecka, ks. dr hab. Władysław Zarębczan. 

Zdj. P. Murzyn

(PP)