Artyści Zakopiańscy 2020 - część II - Tytus Chałubiński - medycyna
Miejska Galeria Sztuki im. Wł. hr. Zamoyskiego kontynuuje prezentację artystów biorących udział
w projekcie wystawienniczym „Artyści Zakopiańscy 2020” w Miejskiej Galerii Sztuki im. Wł. hr. Zamoyskiego w Zakopanem. Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią, przechodzimy do prezentacji artystów, których prace na wystawie „Artyści Zakopiańscy 2020” wiążą się z tematem medycyny oraz działalnością lekarską Tytusa Chałubińskiego.
W roku 1873 w Zakopanem wybuchła epidemia cholery, jej przebieg był bardzo gwałtowny i niebezpieczny.
Dr Chałubiński, który przebywał wówczas na wczasach pod Giewontem, pomimo braku podstawowego wyposażenia medycznego, przystąpił do zwalczania epidemii i czynił to skutecznie. Na własny koszt sprowadził z Krakowa lekarstwa, ponad pół tony żywności i usunął zanieczyszczone studnie.
Andrzej Jurecki – malarz i projektant graficzny. Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. Antoniego Kenara (rocznik 2002). Ukończył studia na Wydziale Malarstwa krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, dyplom w pracowni prof. Andrzeja Bednarczyka w 2014 roku. Brał udział w kilku wystawach zbiorowych i jednej indywidualnej w Centrum Sztuki Współczesnej Solvay w Krakowie. Obecnie projektuje książki. Od 2015 roku jest dyrektorem artystycznym w Tygodniku Podhalańskim.
Artysta o pracy:
Made my day:
Namalowałem obraz, który wisi na wystawie, ale nie jestem twórcą tego ujęcia. Przetworzyłem zdjęcie wykonane przez mojego brata Bartka Jureckiego, które przedstawia naszego dziadka Wincentego Galicę. Zatytułowałem obraz, ale nie jestem autorem sformułowania, którego użyłem. „Podhalański Hipokrates” to przydomek nadany dziadkowi przez Józefa Tischnera w jego „Historii filozofii po góralsku”.
Wincenty Galica był lekarzem tak jak Tytus Chałubiński i jako doktor prawie dwanaście lat temu został Honorowym Obywatelem Miasta Zakopane. Uroczystość odbyła się dokładnie w tej samej sali Miejskiej Galerii Sztuki, w której dziś wiszą jego dwa portrety - moje malarstwo i fotografia Bartka - dokumentujące tamto wydarzenie.
Patrzę na zdjęcia z wystawy ze swojego home office w Krk i znowu widzę dziadka w miejscu w którym kiedyś poczuł dumę i spełnienie. I to robi mój dzień.
Podhalański Hipokrates
Ekspozycja
Bartłomiej Jurecki - pochodzi z Zakopanego. Jest absolwentem Krakowskiej Szkoły Artystycznej i Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, gdzie uzyskał tytuł Magistra Fotografii. Na co dzień fotografuje dla Tygodnika Podhalańskiego.
Jest laureatem konkursów fotograficznych m.in. Grand Press Photo (6 razy), Wielki Konkurs National Geographic (3 razy), Pictures of the Year International, Insight Astronomy Photographer of the Year, National Geographic Traveler Photo Contest.
Artysta o pracy:
Fotografię mojego dziadzia wykonałem, kiedy odbierał nagrodę Honorowego Obywatela Miasta Zakopane. Pamiętam jak dziadek z dumą i wzruszeniem opowiadał o swojej historii.
Portret dziadzia
Ekspozycja
Ewa Bartosz-Mazuś – żyje i tworzy w Zakopanem. Absolwentka PLSP im. Antoniego Kenara, ukończyła Studium Pedagogiczne. Tworzy gobeliny, miniatury tkackie, formy przestrzenne, wykorzystuje filc, metody naturalnego farbowania oraz techniki mieszane.
Exploracja terapeutyczna
Ekspozycja
Małgorzata Rosińska - ur. w 1966 roku w Zakopanem. Absolwentka Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem. Następnie studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie uzyskała dyplom z rzeźby w 1992 roku oraz dyplom z malarstwa w 1995 roku. Autorka 38 wystaw indywidualnych, brała udział w blisko 300 wystawach zbiorowych w Polsce i na świecie. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem i grafiką warsztatową. W Zespole Szkół Plastycznych im. A. Kenara prowadzi pracownię rysunku i malarstwa.
Artystka o pracy:
Mój cykl malarski zatytułowany: „Chałubiński; deklinacja", prezentowany obecnie w Miejskiej Galerii Sztuki, powstał specjalnie na tę właśnie wystawę.
Większość prac zainspirowana została postacią Tytusa Chałubińskiego - lekarza, stąd też jeden z obrazów to „martwa natura", na której są torba lekarska i stetoskop, inny natomiast przedstawia moją własną, malarską interpretację „prątków gruźlicy"...
Na cykl malarski składają się też przedstawienie pejzażu górskiego, na którym są „Wrota Chałubińskiego", czy mchów tatrzańskich.
Do fascynacji góralską muzyką i przyjaźni Chałubińskiego z Sabałą nawiązuje „muzyczny obraz" z cyklu.
Na wystawie znajduje się również obraz bardzo osobisty. Powstał na podstawie zdjęcia z wczesnego dzieciństwa, na którym jestem ja z moją siostrą Lidzią. Tak się złożyło, że od urodzenia mieszkałam przy ulicy Chałubińskiego, tutaj się wychowałam, chciałam więc zaznaczyć fakt, że w pewien sposób Chałubiński był w moim życiu obecny od zawsze...
Moim zamierzeniem było stworzenie otwartego cyklu malarskiego, na wpół przedstawiającego, na wpół abstrakcyjnego. Gama kolorystyczna wszystkich obrazów cyklu, zawężona jest do odcieni koloru zielonego, co związane jest zarówno z czasem powstawania prac, jak również podkreślić ma fascynację Tytusa Chałubińskiego naturą.
Z cyklu Chałubiński
Ekspozycja
Marek Szala - urodzony w 1958 roku w Lubsku. Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. Antoniego Kenara. W 1986 roku ukończył studia na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, dyplom w pracowni miedziorytu. W latach 1986-1998 był nauczycielem przedmiotów artystycznych i zawodowych w Państwowym Liceum sztuki Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem. Po realizacji ołtarza papieskiego w 1997 roku całkowicie poświęcił się samodzielnej pracy artystycznej w zakresie rzeźby, grafiki, projektowania i scenografii. Autor i realizator dużych projektów scenograficznych i plenerowych m.in. dla Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich (1993-2016), otwarcie i zamknięcie Uniwersjad - Zakopane (1993 i 2001). Bierze udział w wielu wystawach krajowych i międzynarodowych. W 2008 i 2017 nagrodzony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego nagrodą specjalną za zasługi dla kultury polskiej.
Artysta o pracy:
„Doktorowi czasów zarazy”- to próba refleksji nad człowiekiem - lekarzem, któremu dane było w chwili próby zwycięsko stanąć w obliczu spraw ostatecznych. Z perspektywy moich osobistych zmagań z chorobą i dla mojego pokolenia wychowanego na egzystencjalnym stoicyzmie doktora Rieux z „Dżumy” Alberta Camus odwaga, konsekwencja i poświęcenie doktora Chałubińskiego, szczególnie w tragicznych dniach epidemii cholery w 1873 roku, daleko wykracza poza kanoniczną treść hipokratejskiej przysięgi.
Czas, w którym doszło do tej ekspozycji, czas naszej pandemii, pozwala na niezwykle osobistą ocenę tej postaci. Pozwala dostrzec w odległej pozytywistycznej misji mistyczne tchnienie. Oto człowiek bogaty w wiedzę europejskich uniwersytetów, staje w obliczu nędzy i śmierci dziesiątkującej zapadłą galicyjską wioskę. Pochyla się nad opuszczonymi, konającymi i (jak powiedział uratowany przez niego ks. Stolarczyk) „…sam urządzał im posłania…”.
Podjęta próba pewnej plastycznej syntezy etosu „doktora czasów zarazy”, jest tęsknotą (wspartą profetycznym wyznaniem Simone Weil), za doktorem naszych „czasów zarazy”.
Jednocześnie pozostanie nam nadzieja zawarta w prostych słowach starego górala-towarzysza jego wędrówek, który powiedział więcej i głębiej niż ja wyraziłem w mojej pracy:
„…nogami on tu, ale serce jego w niebie”
Doktorowi czasów zarazy
Cytat
Ekspozycja
Ryszard Orski – ur. 1935 r. w Zakopanem. W 1954 r. ukończył Szkołę Kenara. W 1963 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych i od tamtego czasu stał się artystą dwóch kontynentów. Szczególnie upodobał sobie tworzenie wielkoformatowych obiektów, które nazywa rzeźbo-obrazami.Od 2002 r. prowadzi w Zakopanem autorską galerię, w której zgromadził wszystkie swoje prace.
Mieliśmy szczęście - Doktorze
Pokochał na zawsze
Tatry - Boży adres
Ekspozycja
Ekspozycja