Zofia Radwańska - Paryska | Zakopane - oficjalny serwis internetowy

Data publikacji: 08.07.2008

(ur. 3 V 1901, Warszawa), botaniczka, taterniczka, alpinistka, przewodnik tatrzański, członek TOPR, pisarka.
Studiowała botanikę i geografię na Uniwersytecie Warszawskim, w 1933 uzyskała tamże doktorat z geografii i botaniki, zajmując się szczegółowo florą tatrzańską. Od 1921 bywała corocznie w Zakopanem, w 1938 zamieszkała tu na stałe. W okresie okupacji niemieckiej pracowała w nadleśnictwie "Zakopane" jako referent d/s ochrony przyrody, po wojnie była kustoszem działu przyrodniczego w Muzeum Tatrzańskim, a w 1951 zorganizowała i została pierwszą kierowniczką Tatrzańskiej Sekcji Naukowej Zakładu Ochrony Przyrody PAN, gdzie założyła ogród roślin tatrzańskich, gromadzący ponad 1000 gatunków. Placówką tą kierowała do przejścia na emeryturę w 1971. Zajmowała się badaniami botanicznymi i sprawami ochrony przyrody.
Uprawiała turystykę, a od 1923 taternictwo i narciarstwo wysokogórskie, dokonując wielu pierwszych przejść letnich i zimowych. Wspinała się także w Alpach i była w 1937 pierwszą Polką na szczycie m.in. Matterhornu i Monte Rosa. Była działaczką Klubu Wysokogórskiego i m.in. organizowała w 1938 pierwszą szkołę taternictwa na Hali Gąsienicowej. Od 1934 jako pierwsza kobieta była instruktorką na kursach turystycznych, taternickich i narciarskich, w 1945 została pierwszą ratowniczką TOPR, w 1948 pierwszą kobietą - przewodnikiem tatrzańskim, od tego też roku stale działała w komisjach szkolenia przewodnikowskiego. W 1945 zorganizowała zakopiański oddział LOP. W 1957 była wiceprzewodniczącą zakopiańskiej Rady Kultury. Była członkiem - założycielem Towarzystwa Muzycznego im. Karola Szymanowskiego.
Jest autorką licznych publikacji z dziedziny turystyki tatrzańskiej, botaniki i ochrony przyrody ogłaszanych w formie książkowej i w czasopismach polskich i słowackich, opublikowała kilka nowel i impresji literackich, pisała scenariusze filmów naukowych i słuchowisk radiowych. W latach 1971 i 1986-87 wspólnie z mężem zrealizowała cykl telewizyjnych audycji Encyklopedia Tatrzańska. W 1995 opublikowała wraz z mężem Wielką Encyklopedię Tatrzańską. W 1957 otrzymała nagrodę literacką Zakopanego, a 13 XII 1993 Honorowe Obywatelstwo Gminy Tatrzańskiej.
(źródło: Lidia Długołęcka-Pinkwart Maciej Pinkwart Zakopane od A do Z, Warszawa 1994; Zofia Radwańska-Paryska Witold Henryk Paryski Wielka Encyklopedia Tatrzańska, Poronin 1995; Nowa encyklopedia powszechna PWN, t.5 P-S, Warszawa 1998)

- - - -	PM2.5	PM10
ul. Sienkiewicza	-	18.04
Czujniki o mniejszej dokładności:
Kamieniec	8.1	10.34
Józefa Piłsudskiego	6.36	8.19
Tytusa Chałubińskiego	7.9	10.14
Zofii i Witolda Paryskich	9.48	12.47
Kuźnice	8.21	10.4
Szkoła Podstawowa w Kościelisku	4.91	6.1