W świecie Władysława Borzęckiego
W 100. rocznicę urodzin.
Wystawa rzeźby Władysława Borzęckiego (1920-1998)z okazji 100.rocznicy urodzin prezentowana jest z opóźnieniem. Długo wyczekiwana pokazuje ogromne twórcze bogactwo artysty, który ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem, następnie Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, by w 1960 roku na stałe zamieszkać w Zakopanem, przy ul. Orkana 13, niedaleko Czerwonego Dworu. Jego prace znajdują się w zbiorach prywatnych m.in. w Polsce, Anglii, Kanadzie, USA, Australii, Bułgarii, Niemczech i Hiszpanii. Kilka posiada w swych zbiorach także Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem.
Niewątpliwy wpływ na Władysława Borzęckiego wywarł w szkole Przemysłu Drzewnego Józef Różyski, który kontynuował tradycje K. Stryjeńskigo.Różyski. Jako mentor i przyjazny opiekun uczniów w pracowni i w bursie (która mieściła się przy ul. Orkana 13, w modernistycznej kamienicy Tadeusza Sendzimira, inżyniera i wynalazcy, zwanego „Edisonem metalurgii”) przekazał młodym adeptom sztuki rzeźbiarskiej spuściznę Karola Stryjeńskiego. Składały się na nią inspiracja autentyczną sztuką ludową, dekoracyjna stylizacja, otwartość na impulsy sztuki nowoczesnej, a także dobra robota, tradycja solidnego rzemiosła. W przypadku Władysława Borzęckiego dziedzictwo to było trwałe, a przy tym w jego twórczości impulsom lokalnym, ludowym bądź wyniesionym ze szkoły, towarzyszą różnorodne inspiracje, świadczące o znakomitej orientacji rzeźbiarza we współczesnych mu zjawiskach artystycznych
Na wystawie prezentowane są rzeźby ze zbiorów rodziny, pochodzące z różnych okresów twórczości – począwszy od abstrakcji i prac figuratywnych. Inspiracje światem natury, zachwyt nad przyrodą - widoczne są w motywach roślinnych, kwiatowych, ale także w głowach zwierząt, rybach – które mogłyby stanowić ilustracje do bajek dla dzieci, a jednocześnie literatury science fiction. Podobnie jak cykl rzeźb Istnienia, inspirowany ilustracjami bakterii, czy twory na wpół abstrakcyjne, lecz wyraźnie od zwierząt się wywodzące, np. żółwiopochodne formy w cyklu Porody.
Ponadto w wielkiej obfitości i rozmaitości reprezentowane jest królestwo roślin, już to przedstawionych naturalistycznie (np. Kaktusy), już to umownych, sprowadzonych do dekoracyjnego motywu, a zawsze prężnych i bujnych, o bogatym listowiu, dorodnych kwiatach i nabrzmiałych pąkach. Świat roślinny wdziera się czasem w ramy przedstawień animalistycznych (kwietna korona Królowej Piękności) lub w obręb kompozycji o tematyce biblijnej i sakralnej. Tu najciekawszym przykładem, a zarazem przejawem świadomości ekologicznej artysty, jest Ecce Homo (lata dziewięćdziesiąte), gdzie sugestia postaci ludzkiej z wyciągniętymi ramionami przenika się z pnącą ku górze rośliną.
Władysław Borzęcki to także twórca znakomitej sztuki użytkowej. Zobaczyć więc można krzesła, szafki, lampy, talerze i patery inspirowane sztuką ludową. Drewno jest bowiem dla Borzęckiego podstawowym materiałem i równocześnie częścią natury.
Prezentację uzupełniają rzeźby w drewnie żony Alicji, Madonny i anioły, dopełniające świat artystyczny obojga twórców, świat sztuki, który oparł się przemijaniu.
Kurator wystawy: dr Małgorzata Wnuk
Materiały prasowe: Centrum Kultury Rodzimej w willi Czerwony Dwór
Wystawa czynna od 31 października 2022 do 14 stycznia 2023.
(PP)